Geen nieuwe Olympiërs

In een steeds verder afgelegen verleden bleek de Italiaanse bodem op Olympisch boksgebied voor België niet altijd, maar toch vaak vruchtbare grond. Nu mislukte de oogst volledig. Maar er volgt nog een herkansing.

Italië vroeger

Om de bewering hierboven te staven, moeten we even terug in de tijd. Wat heet even? De Olympische Spelen van Rome 1960 liggen intussen al bijna 64 jaar achter ons. Het was daar, in het Palazzo dello Sport, dat toen de laatste Belgische boksploeg van enige omvang haar opwachting maakte. Een ploeg van vier boksers voor tien gewichtsklassen. Allemaal vrij in de eerste ronde, allemaal eruit in de tweede ronde. Vlieggewicht Jo Horny (-51kg) verloor op punten van de Italiaanse thuisbokser Paolo Curcetti. Ook middengewicht Milo Sarens leed een puntennederlaag, tegen Chang Lo-Pu, een bokser uit Chinees Taipei, Taiwan dus. De twee andere Belgen hadden de eer en misschien minder het genoegen om tegen de latere Olympische kampioen uit te komen. Zwaargewicht Willy Venneman (+81kg) werd tegen de Italiaan Franco De Piccoli al in de eerste ronde tot opgave gedwongen, maar die nederlaag is iedereen allang vergeten. De verliespartij van halfzwaar Yvon Becaus (-81kg) heeft een grotere eeuwigheidswaarde. Zijn tegenstander was namelijk niemand minder dan Cassius Clay, later Muhammad Ali en GOAT. Het was het allereerste gevecht van Clay buiten de Verenigde Staten, zijn eerste kamp tegen een buitenlander en het duurde net geen twee volle ronden. Clay overklaste Becaus en scheidsrechter Parchev stopte de ongelijke kamp net voor het einde van ronde twee.

Niets dan nederlagen, maar wel vier boksers op de Spelen en dat was toch niet niks. Op echt Belgisch bokssucces met een Italiaans Olympisch tintje was het wachten tot 1976 en zwaargewicht Rudi Gauwe (+81kg). In Rimini aan de Adriatische kust legde hij eerst de Italiaanse ex-basketbalspeler Romeo Malgarini (2,03m) om in de derde ronde. In de finale rekende hij al in de eerste ronde af met Luciano Frezzato. Voldoende voor het Belgisch Olympisch (nog niet Interfederale) Comité om Gauwe af te vaardigen naar de Spelen in Montreal. Gauwe verloor er in de kwartfinales van Clarence Hill uit Bermuda. Bijna brons.

Na Gauwe was het nog eens zestien jaar wachten. In 1992 plaatste lichtwelter Abdel Wahhabi (-63,5kg) zich op het eerste officiële Europese kwalificatietornooi in het Noord-Italiaanse San Pellegrino Terme voor de Spelen in Barcelona. De wedstrijden werden gescoord met de boxpointer. Ieder jurylid een bakje en drukken maar. Wanneer minstens drie van de vijf rechters binnen de seconde afdrukten in het voordeel van dezelfde bokser, kreeg die een punt. Wie op het einde van de kamp het meeste punten had, won. In de 1/8ste finales haalde Wahhabi het nipt van de Poolse kampioen Adam Lejkam met 12-10. Wahhabi op één zege van de Spelen. Tegenstander in zijn kwartfinale was Peter Claesson. Stevige stoot in de knuisten, de Zweed, maar technisch de mindere van Wahhabi. De bom landde niet, Wahhabi won met 11-4. De buit was binnen, het Olympisch ticket op zak. Verder boksen hoefde niet en dat deed Wahhabi ook niet, pas hersteld als hij was van een complexe neusbreuk, hem aangesmeerd op training door de Russische wereldkampioen Kostya Tszyu.
Wahhabi naar de Spelen, maar daar viel het tegen. In de eerste ronde verloren op punten van de Zambiaan Daniel Fulanse, 13-3. Wahhabi verdiende beter, maar het was niet anders.

Italië nu

Net als voor de Spelen van Tokio was voor het boksen de organisatie van de Olympische kwalificatietornooien in handen van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). De International Boxing Association (IBA) was namelijk in 2019 wegens allerlei malafide praktijken door het IOC voor onbepaalde tijd geschorst en had de Olympische organisaties aan het IOC moeten overlaten. Dat was geen onverdeeld succes. Waar het IOC zich voor de Spelen van Tokio nog had kunnen wegsteken achter het covidvirus, ging het nu toch enkele malen met de billen bloot. Zo was het eerste wereldkwalificatietornooi in Busto Arsizio niet van bij de start online te volgen, terwijl zowat ieder doorsneetornooi waar ook ter wereld dat wel is. En eens de kwalificatietickets uitgedeeld, was het daar in Busto Arsizio gedaan met de pret. Geen finales, zelfs geen halve finales. Weg de eer om op een preolympisch podium te hebben gestaan. Daar doet het IOC niet aan.
Een verhaal met een open einde en dat voor een van de grootste bokstornooien uit de pugilistieke geschiedenis met 620 boksers uit 111 landen, een vluchtelingenteam en een ploeg neutralen. Ons land stuurde drie vertegenwoordigers naar Busto: Mohammed Rachem (-71kg), Noa Hadjit (-80kg) en Victor Schelstraete (-92kg).

Eerst aan de beurt in de E-Arena: halfzwaar Noa Hadjit tegen Sulaiman Aslami uit Afghanistan. Bundesligabokser, vorig jaar nog King of The Ring in het Zweedse Boras. Haalbaar voor Hadjit maar niet te onderschatten. Nooit doen in een ring. Het tapijt ligt er namelijk voor iedereen.
Bibberbeeld gedraaid vanop de tribune. De rechtsvoorstaande Hadjit liet Aslami komen en die slikte omzeggens al het leer dat Hadjit hem toegooide. Dat resulteerde kort voor het einde van de eerste ronde in acht tellen rust voor Aslami. Een juiste beslissing van de Australische scheidsrechter Carl Ruhen.
Aslami liet zich hierdoor niet ontmoedigen en zette de jacht op Hadjit gewoon voort in de tweede ronde. Met een zelfde, voor hem tegenvallend resultaat. Hadjit raakte hem wanneer en waar hij wilde en stond na twee ronden minstens twee punten voor bij alle juryleden. Bij twee leidde hij zelfs met drie punten. Overeind blijven, de schade beperken in de derde ronde en de buit was binnen. Dat is precies was Hadjit deed, de inspanningen van Aslami ten spijt. Verder dan rondewinst geraakte de Afghaan niet. Een unanieme zege voor onze landgenoot (30-26, 29-27, 29-28, 30-27, 29-27) en door naar de 1/16de finales.

Volgende aan de beurt: lichtmidden Mohamed Rachem (-71kg), veteraan van vele oorlogen. Was vier jaar geleden aanwezig op het door covid wreed verstoorde OKT in Londen. Won er zijn kamp tegen de Hongaar Laszlo Kozak, maar zegde een jaar later af voor het vervolg van het OKT in Villebon-sur-Yvette. Daarna drie jaar niets, tot de Olympische kwalificaties er zaten aan te komen. Een opmerkelijke aanwezigheid dus, des te meer, omdat hij in de finale van het Vlaams kampioenschap verloren had van de latere nationale kampioen Jonathan Oniemba.
In Busto Arsizio diende Rachem het in de eerste ronde op te nemen tegen Stefan Savkovic uit Montenegro. Geen onbekende, want in december vorig jaar won Rachem op de Grand Prix in Zagreb nog unaniem op punten van diezelfde Savkovic. Van de rematch in Italië geen beeld, zelfs geen bibberbeeld. We hebben alleen de score om op voort te gaan en die viel een stuk krapper uit dan bij hun eerste ontmoeting: twee rechters gaven Savkovic het voordeel (tweemaal 29-28), drie kozen de kant van onze landgenoot (driemaal 29-28). Rachem naar de volgende ronde.

In dat stadium van de competitie, maar dan in het zwaargewicht (-92kg), bevond zich ook al Victor Schelstraete. Vrijgeloot in de eerste ronde, meteen bij de laatste 32. Maar daar begon dan ook het serieuze werk. Zijn eerste tegenstander was immers de Georgiër Giorgi Kushitashvili, een oude bekende. Verloren van hem in de finale van het Golden Belt-tornooi in Roemenië way back in 2022. Kushitashvili had op het OKT onmiddellijk zijn visitekaartje afgegeven door in de eerste ronde af te rekenen met de Turk Berat Acar. Een droge 5-0 (30-27, 30-27, 29-28, 30-27, 30-27). Direct aankomst bergop dus en al zeker voor een bokser als Schelstraete, die terugkeerde uit blessure. Een gescheurde rechterachillespees, hard getraind om terug te komen, maar de feiten waren wat ze waren: zijn laatste kamp dateerde van 5 mei vorig jaar. Een profkamp dan nog, één rondje op het Gents Boksgala tegen de Kroaat Tomislav Sentic. En zijn laatste amateurkamp stamde al helemaal uit een ander tijdperk: van 6 juni 2022. Gewonnen op punten van Rick de Nooijer en meteen ook winnaar van de Eindhoven Box Cup. Een kamp die in tijd dichter bij Tokio dan Parijs lag.
Toch was het er in de eerste ronde niet aan te zien dat Schelstraete zo lang niet officieel tussen de ringtouwen was verschenen. Dansend en stekend, sneller dan de sterke, stevige Kushitashvili. Pokend met die lange linkse van hem en telkens de gelegenheid zich voordeed, de rechtse er duikend achteraan. Wel af en toe al een opmerking van de Zuid-Koreaanse scheidsrechter Kim Jong-jin. Die leek alleen maar oog te hebben voor het doen en laten van Schelstraete. Slaan met de binnenkant van de hand was blijkbaar het voornaamste euvel. Moeilijk te zien op de nochtans stabiele amateuropname die een waarnemer ons bezorgde. Van te ver, volgende keer wat meer inzoomen, als het kan.
Wat we wel gezien hadden, was een opener die duidelijk in het voordeel van Schelstraete verliep, maar dat was de mening van slechts twee van de vijf juryleden. De andere drie scoorden de eerste ronde in het voordeel van Kushitashvili. Nog geen man overboord, maar het was een teken aan de wand.
Schelstraete ging er met nog meer ijver tegenaan in ronde twee. Op afstand was hij de beste. Vlot landde hij keer op keer zijn rechtse naar het hoofd. Op korte afstand had Kushitashvili dan weer meestal het laatste woord. Toch was het Schelstraete die Kushitashvili op het eind van de herneming in het defensief dreef. Nog een ronde voor Schelstraete, zou je dan denken, maar niet volgens drie van de vijf puntenrechters. Niet voor dezelfde drie dan in de eerste ronde. Slechts twee hadden Kushitashvili al twee ronden voor, zodat nog niet alles verloren was in de derde en laatste ronde.
Tot die laatste ronde een seconde of tien oud was en scheidsrechter Kim Schelstraete bij de eerste slagwisseling al bedacht met een openbare waarschuwing. Binnenkant hand. De derde man in de ring moet met een telraam in het voorhoofd rondgelopen hebben om zo snel tot een bestraffing over te gaan. Of speelde er nog iets anders in het hoofd van de man? Het is moeilijk gedachtenlezen. Terwijl het strafpunt er bij Schelstraete de fut uithaalde, zorgde het voor hernieuwde energie bij Kushitashvili. De tank rolde voort tot het einde van de kamp. Schelstraete probeerde nog wel, maar kreeg hem niet meer gestopt of in achteruit. Nog even luisteren naar de beslissing die bij sommigen al leek vast te liggen voor ze gevallen was. Winnaar op punten: de blauwe hoek, Giorgi Kushitashvili. Niet met 5-0, slechts met 3-0 (30-26, 30-26, 29-27), want het Nederlandse jurylid Cem Dunar en de Italiaanse Paola Falorni kwamen na aftrek van het strafpunt uit op 28-28. Schelstraete uitgeschakeld, Kushitashvili door naar de 1/8ste finales, waar hij met 5-0 won van Vangelis Nanitzanian, de Armeense Griek die op het OKT in 2021 Schelstraete uitschakelde zonder uiteindelijk zelf de Spelen te halen. Ook Kushitashvili haalde nu de Spelen nog niet. In de beslissende partij diende hij het Olympisch ticket met 5-0 verlies aan de Oezbeek Lazizbek Mullojonov te laten. Het valt dus niet uit te sluiten dat Schelstraete en Kushitashvili elkaar opnieuw ontmoeten op het tweede OKT in Bangkok.

Dat zullen Mohamed Rachem en de Amerikaan Omari Jones al zeker niet doen om de eenvoudige reden dat Jones zich intussen al geplaatst heeft voor de Spelen en dus niets meer te zoeken heeft in Thailand. Ja, Omari Jones won zijn 1/16de finale tegen Rachem. Daar viel op basis van wat we hebben gezien op alweer een amateuropname absoluut niets tegen in te brengen. Rachem, met zijn 33 twaalf jaar ouder dan Jones, liep van bij het begin achter en vooral tegen de feiten aan. Die feiten waren eenvoudig maar bijzonder efficiënt: een schicht van een lange linker, een snelle, korte serie en oordeelkundige verplaatsingen. Rachem probeerde in de eerste ronde mee te schermen en dat lukte aanvankelijk vrij aardig, maar eens Jones begon te combineren, kon Rachem de Amerikaan uit Orlando, Florida niet volgen. Logisch dan ook dat alle rechters de eerste ronde aan Jones gaven.
Rachem in de tweede ronde veroordeeld tot de aanval. Niet echt zijn ding, bovendien speelde hij daarmee nog meer in de kaart van Jones. Die counterde scherp met zijn flitsende jab en ging daar naarmate de ronde vorderde, meer en meer aan toevoegen. Tot hij zijn mondstuk verloor en zijn aanvalsritme verstoord werd. Ook over deze ronde geen discussie bij de jury: ze ging unaniem naar Jones.
De Amerikaan twee punten voor bij alle rechters, Rachem had een voortijdige zege nodig om alsnog het pleit in zijn voordeel te beslechten. Weinig kans dat het zou gebeuren en het gebeurde ook niet. Rachem probeerde wel. Hij trok ten aanval maar te behoedzaam om de kwikzilveren Jones in de problemen te brengen. Te beweeglijk, te precies in de tegenstoot, de Amerikaan. De kamp eindigde met een schijnbeweging op de benen van Jones. Rachem in de wind. Alle juryleden scoorden ook de slotronde in het voordeel van Jones zodat er bij de eindafrekening vijfmaal 30-27 in het voordeel van Jones op het scorebord verscheen.
Twee op twee voor Jones, die in de eerste ronde al de Wit-Rus Aliaksandr Radzionau, ondergebracht in het neutrale team, met 5-0 het nakijken gaf. Jones stoomde door. Na Rachem klopte hij Moslem Maghsoudi uit Iran met dezelfde score om zich dan tenslotte tegen de Indiër Nishant Dev met een 4-1 van een Olympisch ticket te verzekeren.
Jones zou in Parijs wel eens voor de verrassing kunnen zorgen. He ain’t Roy, but he is Omari.

En zo was Noa Hadjit de laatste Belg in competitie. De enige Belg ook die de officiële live stream van het IOC haalde. Eindelijk professioneel beeld, waarmee we niet ondankbaar willen overkomen bij de liefhebbers die ons van beeld voorzagen. Tegenstander van Hadjit in de 1/16de finale was de Armeen Rafayel Hovhannisyan. Een naam die bij de doorwinterde boksliefhebber een belletje doet rinkelen: het EK van 2022 in Yerevan. Daar waar Vasile Usturoi Europees kampioen werd in het pluimgewicht (-57kg). Hovhannisyan won er in de kwartfinales bij de cruisers (-86kg) op punten van Victor Schelstraete. Had eigenlijk andersom gemoeten, maar het thuisvoordeel, weet u wel. Hovhannisyan bereikte uiteindelijk de finale, waarin hij op punten verloor van … Giorgi Kushitashvili. Inderdaad, de man die in Busto Arsizio Victor Schelstraete voorlopig van de Spelen hield.
Hovhannisyan was dus speciaal voor deze Olympische gelegenheid afgezakt naar het halfzwaargewicht (-80kg) en had in de eerste ronde met 5-0 op punten gewonnen van de Canadees Kevin Beausejour. Geen lichte opdracht dus voor de nog maar 19-jarige Hadjit.
Maar onze rechtsvoorstaande landgenoot uit Colfontaine begon uitstekend. Vooral dan met zijn tweede hand, zijn linker. Al meteen makkelijk los door de al te open dekking van Hovhannisyan. Opmerkelijk: de kamp was nog geen vijftien seconden oud of bij Hovhannisyan zaten de veters van zijn beide zalmroze schoenen al los. Misknoopt wellicht. Een korte onderbreking en dan er weer tegenaan, Hovhannisyan duidelijk met de bedoeling om dwars door alles heen te lopen om dan zelf zijn mokers te kunnen landen. Een kleine minuut ver in de kamp knalde hij tegen een linkse van Hadjit aan en verloor door het impact even het evenwicht, maar echt gepakt was hij niet. Integendeel, hij stormde nog meer door alle stopstoten van Hadjit heen. Knap werk van Hadjit, mooi uit lijn en rake uitgedraaide stoten erachteraan. Helaas kreeg hij Hovhannisyan niet gestopt.
Ontroerende eensgezindheid bij de jury: alle vijf scoorden ze de openingsronde voor Hovhannisyan en dit terwijl er toch voldoende argumenten waren om ze aan Hadjit te geven. Hadjit meteen en ten onrechte veroordeeld tot de achtervolging, maar het was toch Hovhannisyan, die zijn aard getrouw het offensief voerde. Hadjit had de kracht niet om hem tot stilstand te brengen, laat staan te doen wijken. Hovhannisyan liep door alles heen. Het zag er steeds rommeliger uit en iets over halverwege vielen beide boksers over elkaars benen op het canvas, waarna Hovhannisyan met nog meer geweld naar voor stormde. Hadjit diende meer en meer zijn toevlucht te nemen tot afklemmen en vasthouden, tot bukken en buigen. Alleen op het einde van de ronde liet hij zijn superieure stijl en kunde nog heel even bewonderen. Voldoende om toch één rechter te overtuigen: Ratu Seru Whippy uit Fiji. Misschien uit schuldgevoel voor zijn score na de eerste ronde, want als hij ronde twee aan Hadjit gaf, dan is het zeer de vraag waarom hij ronde een aan Hovhannisyan toekende. De andere vier juryleden hadden met recht en rede Hovhannisyan ronde twee zien winnen.
Hadjit dus twee punten achter bij vier puntenrechters met nog een ronde te gaan. Dat klonk als een onmogelijke opdracht en dat bleek het ook te zijn. Nog geen minuut ver in de slotronde ging Hadjit neer. Geen echte knock-down, meer een te hoge linkerhoek die hem omverduwde, maar de Canadese scheidsrechter Wade Peterson telde. Buit binnen, Hovhannisyan kon rustig uitboksen en dat deed hij ook. Het ging hem zelfs beter af dan de roekeloze aanvallen die hij eerder had gelanceerd en waaraan hij een wonde onder het rechteroog had overgehouden. De uitslag was nog slechts een formaliteit: 5-0 voor Hovhannisyan (30-27, 29-28, 30-26, 30-27, 30-27). Nog geen Spelen voor Hadjit en uiteindelijk ook niet voor Hovhannisyan. De Armeen verloor in de volgende ronde op zijn beurt met 5-0 op punten van de Ier Kelyn Cassidy.

Tweede zit

De teller blijft dus staan op twee Belgische boksers voor de Spelen in Parijs: welter Oshin Derieuw (-66kg) bij de vrouwen en pluim Vasile Usturoi (-57kg) bij de mannen. Dat op zich is al een zeldzaam succes voor de Belgische bokssport en het was dan ook niet zonder trots dat we op 18 maart kennis namen van de eerste officiële selectie van het BOIC voor Parijs, drie zeilsters, een taekwondoka én twee boksers sterk.
Het OKT in Busto Arsizio heeft zowel voor Derieuw als voor Usturoi vier mogelijke Olympische tegenstanders opgeleverd. Voor Usturoi zijn dat Makhmud Sabyrkhan (KAZ), Yilmar González (COL), Jude Gallagher (IRL) en Luiz Oliveira (BRA). Derieuw heeft er María Moronta (DOM), Chen Nien-chin (TPE), Angela Carini (ITA) en Aneta Rygielska (POL) als potentiële opponentes bijgekregen.

Maar dus geen nieuwe Belgische Olympische boksers. We zitten dus met drie herexamens voor het tweede wereldkwalificatietornooi eind mei, begin juni in Bangkok. In tegenstelling tot Busto Arsizio niet bij de deur en dat vergt een speciale voorbereiding. Alle drie de Belgische boksers verdienen een herkansing. Zwaargewicht Victor Schelstraete maakte zijn comeback op topniveau en ging meteen slag om slag met Giorgi Kushitashvili, de regerende Europese kampioen bij de cruisers. Halfzwaar Noa Hadjit boekte een makkelijke overwinning tegen de Afghaan Sulaiman Aslami en zette dan een verdienstelijke partij neer tegen de sterkere Armeen Rafayel Hovhannisyan. En in het lichtmidden noteerden we voor Mohamed Rachem eerst winst tegen de Montenegrijn Stefan Savkovic en dan logisch verlies tegen de Amerikaan Omari Jones. Rachem was van onze drie vertegenwoordigers trouwens de enige die verloor van een tegenstander die zich uiteindelijk kon plaatsen voor de Spelen.

En toch blijft het een vreemde zaak dat Rachem en niet Jonathan Oniemba mag deelnemen aan de OKT’s, dat Oniemba zelfs niet eens reserve is. Die plaats is voor Geoffrey Scheffer. Tegen alle sportieve logica in, want Oniemba won in aanloop naar het OKT zowel van Rachem als Scheffer. Zelden een Belgisch bokser geweten die zo zwaar gestraft werd, omdat hij beter was.